De plek waar de wieg stond mag nooit de kansen voor een kind bepalen. Dat zijn de grondgedachten van Petje af. Een aanvullend onderwijsprogramma voor kinderen van tien tot en met veertien jaar. Inmiddels draaien er dertig groepen in diverse plaatsen in Nederland. In een jaarlijkse serie van dertig gezellige én leerzame zondagen maken kinderen kennis met uiteenlopende beroepen, ontdekken hun persoonlijke talenten, bouwen aan zelfvertrouwen en vergroten hun toekomstbeeld.

‘In Nederland bestaat nog altijd kansenongelijkheid’, zegt formulemanager Laura van Laar. ‘Er zijn veel kinderen die door hun leefsituatie, niet weten wat zij allemaal kunnen en wat er mogelijk is in de wereld. Petje af biedt hen de kans dat beeld te vergroten. Ze maken kennis met uiteenlopende beroepen, door mee te lopen met bijvoorbeeld een politieman, IC-verpleegkundige, treinconducteur of museumdirecteur. Ze wisselen ervaringen uit en gaan creatief aan de slag. Bijvoorbeeld door bruggen te bouwen met satéprikkers nadat ze bij een architect zijn langs geweest.’

Kinderen én ouders

De kinderen geven ook presentaties over hun ervaringen. ‘De ouders zijn daar bij’, benadrukt Laura. ‘Want het is belangrijk dat het kind samen met vader en moeder een toekomstperspectief ontwikkelt. Onze coaches voeren twee persoonlijke talentgesprekken per jaar, ook met kind en ouders. Als kinderen weten waar ze goed in zijn en wat er mogelijk is, krijgen ze zelfvertrouwen. Ze kunnen dan hun talenten ontplooien en doelgericht naar een toekomstbeeld toewerken. Zo is de kans groter dat ze gemotiveerder naar school gaan, hun diploma halen en later een passende baan vinden.’

Petje af Oisterwijk

‘De lokale afdelingen van Petje af zijn zelfstandige stichtingen en werken in de meeste gevallen samen met bijvoorbeeld scholen en andere maatschappelijke partners’, vertelt Saskia Stads, locatiemanager van Petje af Oisterwijk.  ‘Ik ben twee dagen in dienst bij Petje af Oisterwijk. Onze groep bestaat uit vijftien kinderen, waaronder enkele kinderen van het plaatselijke AZC. Elk nieuw kind wordt door de kinderen en coaches met open armen ontvangen. Het is een enthousiaste groep waarin nieuwe vriendschappen ontstaan.’

‘Ik kan veel meer dan ik denk. En ik mag alles zijn wat ik wil.’

Van opticien, rapper tot koeltransporteur

Bij de opticien deed de groep oogmetingen en werden brillenglazen geslepen. ‘En we gingen naar een verzekeringsadviseur’, herinnert Saskia zich. ‘Eén meisje checkte thuis meteen of alle verzekeringen wel goed geregeld waren. Maar ook de kennismaking met een rapper, een orkest en een koeltransportbedrijf waren ontzettend leuk en leerzaam. Voor de kinderen, maar ook voor mijzelf. Gastdocenten met interessante beroepen regel ik via het netwerk van onze bestuurders en mijzelf. Ook waren er spontane aanmeldingen van bijvoorbeeld een dierenarts en een stedebouwkundige. Tijdens presentaties zie je dat kinderen heel veel oppikken. En dat ze vertrouwen tanken. Ik hoorde laatst een kind zeggen: ‘Ik kan veel meer dan ik denk. En ik mag alles zijn wat ik wil.’ Daar doen we het voor.’

Deelneemster Tia

‘Ik hoorde via een vriendin over Petje af’, vertelt Tia (12) uit Oisterwijk. ‘Het leek me heel leuk dus toen heb ik me opgegeven. We hebben al zoveel leuke dingen gedaan. Mee met de brandweer en naar de rechtbank met een advocaat. Ook meedoen aan een echte raadsvergadering bij onze gemeente was tof. Daar werd écht naar onze ideeën geluisterd. Dat past goed bij mij. Ik heb een eigen mening en plannen in mijn hoofd over hoe het beter moet in de wereld. Ik wil daar later in mijn werk iets mee. Ik ben voor rechtvaardig. Kinderen mogen elkaar niet pesten. Voor Petje af moest ik een kunstwerk maken. Dat was een aardbol die in de brand stond. Om te laten zien dat we zuiniger moeten zijn met het milieu. Ik mag nog twee jaar meedoen met Petje af. Daarna kun je assistent-coach worden. Dat ga ik zeker weten doen.’

‘Naar de rechtbank en meedoen aan een raadsvergadering was tof!’

Tijdens de coronacrisis toonde Petje af volop veerkracht. Er werden laptops en tablets geregeld en aangeboden voor kinderen die er thuis geen een hadden. Via videobellen bleven de coaches in contact met ‘hun’ kids. Er waren online kennismakingen met beroepen, creatieve opdrachten en gezellige momenten.

Petje af aanbieden op jouw school? Een nieuwe locatie starten? Meedoen als gastdocent of bedrijf? Of meer weten? Ga naar www.petjeaf.nl. 

Petje Af op Facebook 

Door: Ed Veltrop