18 december 2018
Cinekid is hét mediafestival voor kinderen in Nederland. Je kent het misschien als het jaarlijkse festival in Amsterdam, maar Cinekid reist het hele land door. Het festival beleefde dit jaar haar 32e editie met het thema ‘Rumble in the Jungle’. De mediajungle welteverstaan, want tegenwoordig is er veel meer dan alleen film en televisie in het medialandschap te vinden. Een gesprek met Floor van Spaendonck, sinds anderhalf jaar directeur van Cinekid.
Vertel eens wat Cinekid allemaal doet?
Cinekid heeft zich ontwikkeld als filmfestival, televisie is daar later bij gekomen, MediaLab is daar later bijgekomen en het professionals-gedeelte is eigenlijk ook pas later gekomen. Nu is één derde Cinekid for Professionals en twee derde voor kinderen. Dat doen we niet alleen in Amsterdam, maar we betrekken veertig theaters door heel Nederland met Cinekid on Tour. Cinekid werkt anders dan een filmfestival voor volwassenen. Daar heb je mensen die de hele dag hun agenda blokken en naar heel veel films gaan, maar voor kinderen zit dat natuurlijk anders. Die gaan eerst naar een film, en dan naar bijvoorbeeld een workshop. Bij alles wat we doen staat het kind centraal, dat komt ook terug in ons nieuwe programma Alle kinderen zijn maker. Het doel daarvan is om álle kinderen toegang te bieden tot Cinekid.
Wat is er nog meer nieuw?
Dit jaar hebben we film en televisie wat meer naar elkaar toe getrokken. Media is steeds minder platformafhankelijk: op je laptop, tablet of telefoon kun je zowel tv kijken als een film. Daar moet je dan iets mee doen. Maar we hebben ook full feature films, dat hou je. Film is film. En tv is tegelijk voor veel kinderen nog steeds heel erg sprekend: als je één keer naar de film gaat, en elke dag naar Brugklas kijkt, is de Brugklas-acteur natuurlijk iets meer herkenbaar. Dus als we gaan scenarioschrijven met kinderen, doen we dat bijvoorbeeld met die serie, want ze weten wat dat is. Maar er is ook steeds meer naar social media gegaan. Dus dit jaar hebben we gezegd: laten we dan het kind als maker wat meer centraal stellen. Dat is ook wel heel erg de kracht van Cinekid: aan de ene kant meer kwaliteitsmedia laten zien aan kinderen, met allerlei randprogramma’s daar omheen, en aan de andere kant kinderen wijs maken in het mediawereldje waar zij zich in begeven, zorgen dat ze daarin hun weg weten te vinden.
Hoe doen jullie dat?
Kinderen kijken meer naar media. We proberen ze mediawijsheid mee te brengen. Of beeldgeletterdheid, je kunt er heel veel namen op zetten. Er wordt nog steeds massaal naar klassieke televisie gekeken. Maar er is grote concurrentie bij gekomen, of het nou gaming platforms betreft of YouTube kanalen. Wij hebben gezegd: ook dat moeten we omarmen, want Cinekid gaat wel met z’n tijd mee. De consument is tegenwoordig ook producent, een prosumer noemen ze dat. En het kind als prosumer is een feit. Ze nemen elkaar ook heel serieus. Dus hadden we bijvoorbeeld de workshop My First Vlog. Daar was een green screen, en dan gingen we samen met de kinderen nadenken over hun concept: wat is je beginzin, wat is je achtergrond, wat heb je aan, en wat is veilig? We willen de kinderen op een zorgvuldige manier begeleiden bij hun eerste schreden.
Als alle kinderen maker zijn, hoe zorg je dan dat je álle kinderen bereikt?
We willen ook het kind bereiken dat niet zo makkelijk bij Cinekid komt. Daar hebben we het met VSBfonds ook over gehad: het betrekken van alle kinderen, daar zetten we ons altijd al voor in, maar we willen ook slagen blijven maken. We zijn dit jaar alweer wat verder gegaan met het verlagen van drempels. Heel bijzonder was een samenwerking met kinderen uit zes asielzoekerscentra. We zijn deze zomer naar ze toe gegaan met minifestivalletjes. Tegelijk kwam de VPRO een serie filmen. De kinderen die er woonden konden meedoen in een figurantenrol. De serie, Zara en de magische kicksen, is dit najaar op tv uitgezonden en ging op Cinekid drie keer in première, zodat alle kinderen van het azc het konden zien. Het was een enorm feest!
Streven jullie op nog meer manieren diversiteit na?
We willen divers zijn in het hele spectrum: van de programmering tot onze medewerkers, van onze jury’s tot onze bezoekers. Dat gaat niet altijd over één nacht ijs. Vorig jaar was bijvoorbeeld de jeugdjury helemaal blank, dat kan dus niet. Die eenzijdigheid wil je niet. Voor personeel adverteren we expres bij Colourful People, want we zien heus wel dat we nog een te witte organisatie zijn. Onze programmakeuze is wel heel internationaal, we zorgen dat die spreiding er ook echt is. Om een zo divers mogelijk festivalpubliek aan te trekken moeten we ook ons best doen. Met onze scholenprogramma’s bereiken we gelukkig iedereen: daarmee krijgen we een hele brede groep binnen en dat is voor ons erg belangrijk. Ook hebben we een stadspasregeling, om een economische grens weg te halen. En we zitten actief in een aantal wijken, zoals in Zuidoost en Nieuw-West. We doen workshops met kinderen en gaan actief met media aan de gang, door te leren animeren, of films te kijken en met elkaar een gesprek daarover te voeren. Volgens mij slagen we daar enorm in, want je ziet alle soorten en kleuren kinderen langskomen. Het voelt heel natuurlijk, als een afspiegeling van de samenleving die gemengd ís. Gewoon: dit zijn wij. Ooit, lang geleden is het woord grachtengordelfestival weleens gevallen, maar dat is al heel lang niet meer.
Hoe belangrijk is de bijdrage van VSBfonds voor Cinekid?
Héél belangrijk. De intenties van het fonds komen heel erg overeen met de intenties van Cinekid. De accenten die ze leggen reflecteren wat er in de maatschappij aan de gang is, dus ze kunnen iets sneller schakelen op ontwikkelingen. In dat opzicht is VSBfonds ook een hele goede partner voor ons. En VSBfonds gaat ook het gesprek met ons aan. Kijk, onze basisopdracht is een mediafestival maken voor kinderen. Dat kan. Dan hebben we vertoningen en misschien een Q&A. Maar door de bijdragen van onder andere VSBfonds kunnen we lagen toevoegen en daardoor halen we er meer waarde uit. Nu kunnen we kennis delen met filmtheaters door het hele land: hoe bereik je andere groepen en hoe maak je een scholenprogramma? Daar worden zij maatschappelijk steviger van maar wij ook. Het krijgt meer vlees om de botten. Gelaagdheid, verdieping, kwaliteit: dat wordt gewaarborgd door de bijdrage van VSBfonds.