'Tijdens het eerste gesprek bleek er achter spaarkringen veel sociaal-maatschappelijke impact te zitten'

Stichting Spaarkracht, voorheen onder de naam Cash2Grow, bestaat vijf jaar! De organisatie staat bekend om financiële zelfhulpgroepen voor mensen met een kleinere beurs. Net zo belangrijk is dat leden van deze zogenoemde spaarkringen elkaar ontmoeten, verbonden raken, het leven delen en naar elkaar omkijken. Hoe ervaarden Stichting Spaarkracht en VSBfonds ooit de allereerste donatieaanvraag? Hoe is de relatie tussen aanvrager en fonds inmiddels? En hoe zien de ontwikkeling, de impact en de toekomst van Stichting Spaarkracht​ eruit? Een gesprek met medeoprichtster/regiocoördinator Noord Nederland Julie-Marthe Lehmann en directeur Fransien Wolters. En met regioadviseur Bram Prinsen van VSBfonds.

‘Een spaarkring bestaat uit vijf tot twaalf leden’, legt Fransien uit. ‘Zij komen regelmatig bijeen. Elke bijeenkomst legt ieder lid een zelfgekozen bedrag apart, om te sparen voor een vooraf bepaald individueel doel: een fiets, een meubelstuk, een uitje of vakantie, noem maar op. Wij starten spaarkringen in samenwerking met organisaties zoals gemeentes en welzijnsorganisaties. Ook ontwikkelen we trainingsmateriaal en leiden we begeleiders op die in de eerste fase ondersteuning bieden. Waarna een spaarkring zelfstandig doorgaat. Maar een spaarkring biedt zóveel meer. Want door grip te krijgen op je geldzaken ga je steviger in je schoenen staan. Het ervaren van successen geeft zelfvertrouwen. De groepen worden steeds hechter. Er worden dingen uit het leven gedeeld die veel verder gaan dan geldzaken alleen. Leden gaan ook leuke andere activiteiten met elkaar ondernemen. Daarmee dragen spaarkringen bij aan een samenleving waar mensen elkaar ontmoeten, met elkaar verbonden raken, het leven delen en naar elkaar omkijken.’

Geboeid en geïnspireerd van start
Al ver voor ze destijds Cash2Grow officieel oprichtte, raakte Julie-Marthe geboeid door het fenomeen spaargroep. ‘Ik maakte kennis met vergelijkbare initiatieven in het buitenland en vond inspiratie bij de allereerste vergelijkbare spaargroep in Europa, in Spanje. Ik ging binnen het lectoraat van De Haagse Hogeschool onderzoek doen naar de effecten van omgaan met geld in groepsverband en schreef er een proefschrift over. Daarvoor startte ik zelf de eerste spaarkringen in Amsterdam en Den Haag. Tijdens een ontmoeting met Gabriëlle Athmer is het zaadje geplant om samen Cash2Grow op te richten. Zij was op dat moment dé kenner op het gebied van financiële zelfhulpgroepen en vond het tijd om het kleine netwerk van spaarkringen dat ik had opgestart uit te breiden tot een groter initiatief.’

Zoektocht naar financiering
In 2018 richtten Julie-Marthe en Gabriëlle samen de stichting Cash2Grow op. Een jaar later draaiden de eerste spaarkringen onder die nieuwe vlag. Ook was er de zoektocht naar financiering. ‘We waren pioniers en nog niet zeer bekend met de subsidiesector in Nederland’, herinnert Julie-Marthe zich. ‘Maar snel vonden we daarin onze weg. In 2021 wilden we uitbreiden naar de noordelijke provincies. Toen hebben we ook contact gezocht met VSBfonds. We werden uitgenodigd om tijdens een speeddate het gesprek met hen aan te gaan voor onze fondsaanvraag. Wij ervaren VSBfonds sinds die tijd als een prettig, toegankelijk en meedenkend fonds zonder hoge drempels. Ze waren er om naar ons verhaal te luisteren en regionaal een eerste steuntje in de rug te geven. En ze zijn er ook op het moment dat je je initiatief verder wil verduurzamen, je project landelijk wil laten doorgroeien en je organisatie wil bestendigen.’

Van regionale donaties naar landelijke ondersteuning
In eerste instantie keek datzelfde VSBfonds wat sceptisch aan tegen de donatieaanvraag van Cash2Grow. ‘Het leek ons vooral een initiatief gericht op armoedebestrijding’, zegt Bram Prinsen, regioadviseur bij VSBfonds. ‘Dat is een thema dat niet past binnen onze missie en doelstellingen. Maar tijdens het kennismakingsgesprek ontdekten we dat er véél meer achter dit project schuilgaat. De sociaal-maatschappelijke effecten spraken ons aan. Het ontwikkelen van eigen sociale mogelijkheden en vaardigheden. En ook het feit dat sommige leden worden opgeleid tot spaarkringbegeleiders en er uiteindelijk zelfregie ontstaat. Daaruit sprak direct de drive om te bestendigen en te verduurzamen. Zeker voor de noordelijke provincies bleek het in het kader van ons thema ‘Betrokken Mensen’ een uniek project te zijn.’

In gesprek met VSBfonds
En dus kende VSBfonds voor de activiteiten in het noorden een eerste donatie toe, gevolgd door een tweede. ‘Inmiddels steunen we Stichting Spaarkracht landelijk met een grotere donatie, voor twee jaar’, laat Bram weten. ‘Bedoeld voor verdere organisatieontwikkeling en om de ambitie om door te groeien naar 180 spaarkringen in 2025 te ondersteunen. Zo zie je maar dat een gesprek een heel andere kijk kan geven op een initiatief dan een plan op papier. Dat is precies waar we bij VSBfonds op sturen: we willen eenvoudig bereikbaar zijn voor donatieaanvragers. Persoonlijk contact kan de opmaat zijn voor een donatieaanvraag. Aarzel dus niet om het gesprek met ons aan te gaan. Stichting Spaarkracht is daar een goed voorbeeld van. Het laat bovendien zien hoe je als klein initiatief kunt beginnen en kan uitgroeien tot een maatschappelijk waardevolle organisatie met duurzame impact.’

Impact op diverse fronten
Fransien volgde anderhalf jaar geleden Gabriëlle Athmer op als directeur. Ze laat weten dat de impact van spaarkringen inmiddels ook wordt uitgedrukt in resultaten die voortkomen uit eigen monitoring, enquêtes en interviews. ‘Maar liefst 98% van alle deelnemers aan een spaarkring heeft vertrouwen in de groep. Ruim 90% voelt zich verbonden met de andere deelnemers en heeft samen met hen plezier. Ook aan de financiële kant zijn de resultaten positief. Aan het begin van een spaarkring is 36% van de deelnemers in staat een buffer van vierhonderd euro te sparen. Gaandeweg loopt dat percentage op naar meer dan 80%. Dit soort cijfers tonen aan dat het mogelijk is om impact op financieel en sociaal vlak te maken. Er is een relatie is tussen financiële krapte en sociaal isolement. Bovendien onderstrepen ze dat we op de goede weg zitten. Dat motiveert enorm om door te gaan en door te groeien.’

Lees volgende artikel