‘Maatschappelijke en culturele initiatiefnemers uit Zuid-Holland zijn altijd welkom!’

Zita Luna en Bas Jongmans zijn beiden regioadviseurs bij VSBfonds. Ze zijn het aanspreekpunt voor initiatiefnemers van culturele en maatschappelijke projecten in Zuid-Holland en beoordelen de aanvragen voor financiering. We maken kennis en praten over een diverse en dynamische provincie.

 Wie is Zita?
Zita: ‘Ik heb jaren gewerkt in het maatschappelijke veld. Ik heb onder meer projecten in Nederland en het Caraïbisch gebied opgezet, op terreinen als kinderrechten en participatie. Ook werkte ik als filantropie-adviseur bij een vermogensbank. Ik vond het interessant om inzicht te krijgen in het proces tussen fondsen en aanvragers. Het fondsenlandschap is heel divers, er zijn enorm veel prachtige initiatieven en allerlei vormen van geven. Fondsen geven vaak het eerste zetje aan veelbelovende en kansrijke projecten, vaak voor overheden dat kunnen doen. Het mooie aan mijn huidige werk bij VSBfonds is dat we niet een ‘administratieve donatieverstrekker’ zijn. We kijken naar de potentiële impact van een initiatief, of project. Die manier van werken biedt veel ruimte voor maatwerk. Bij VSBfonds gaan we in gesprek over wat een aanvrager drijft, wat hij wil bereiken en hoe.’

 Door naar Bas!
Bas: ‘Ik heb Theater-, Film- en TV-wetenschap gestudeerd en vooral gewerkt in de culturele sector. Ik liep stage bij Lowlands en bleef bij organisator Mojo Concerts werken op de boekers-afdeling. Ik ging vervolgens naar de Melkweg en deed klussen voor diverse andere poppodia en festivals. Daarna ging ik aan de slag op de afdeling Cultuur van de gemeente Utrecht. Daar was ik senior beleidsadviseur en namens de gemeente de schakel met gesubsidieerde poppodia en festivals. Ik schreef de cultuurnota en stelde adviescommissies samen om plannen voor meerjarige subsidies te beoordelen. Tijdens die periode heb ik op detacheringsbasis een onderzoek voor VSBfonds gedaan en dat was een verademing. Uiteindelijk heb ik ruim twee jaar geleden de overstap gemaakt. Bij VSBfonds weten we goed wat we nastreven: een sociale, inclusieve en creatieve samenleving. Waarin mensen met verschillende achtergronden elkaar ontmoeten en verbonden raken. Met eerlijke kansen voor iedereen.’

Beschrijf ‘jullie’ provincie Zuid-Holland eens?
Bas: ‘Zuid-Holland heeft de meeste inwoners, is het dichtbevolkst en flink geïndustrialiseerd. Het is ook een heel diverse provincie met grote verschillen. In Rotterdam, Den Haag en Leiden heb je typische grote stadsuitdagingen. Daartegenover heb je onder meer het Groene Hart, het Westland en Goeree Overflakkee, wat weer totaal andere leefgebieden zijn met eigen sociale en culturele vraagstukken. Een voorbeeld hiervan is dat veel jongeren wegtrekken uit de dorpen en dat de vergrijzing toeneemt. Het maakt dat wij per donatieaanvraag steeds weer goed kijken naar de context en of een project aansluit op waar lokaal behoefte aan is’

Zita: ‘Uiteindelijk willen we er met ons werk aan bijdragen dat iedereen mee kan doen. Elkaar ontmoeten, het betrekken en verbinden van mensen in hun buurt en naar elkaar omkijken zijn daarin belangrijk. We steunen zowel sociaal-maatschappelijke als culturele projecten. Maar we kijken ook naar de geografische spreiding. Zodat zowel mensen uit grote steden, uit de gebieden daaromheen en uit kleine dorpen ons weten te vinden.’  

Nemen jullie ook zelf het initiatief?
Bas: ‘Naast de aanvragen die bij ons binnenkomen bepalen we zelf jaarlijks een thema waar we een impuls aan willen geven. In 2021 waren dat ontmoetingsplekken in het Groene Hart, afgelopen jaar hebben we ons gericht op projecten voor en door jongeren buiten de grote steden. Verder werken we nauw samen met lokale partners. Een goed voorbeeld is Kunstgebouw. Een Zuid-Hollandse organisatie die cultuurparticipatie stimuleert en ondersteunt. Eind dit jaar organiseren we een digitale roadshow waarbij jongeren uit acht kleinere gemeentes plannen kunnen aanleveren. Via dit soort partners komen voor ons initiatieven in kleinere gemeenten in het vizier die we tot nu toe niet kenden. Omgekeerd leren initiatiefnemers zo VSBfonds kennen.’

Wat is een mooi Zuid-Hollands pareltje dat VSBfonds heeft ondersteunt?
Bas: ‘De expositie ‘Jeugdcultuur in het Westlands Museum’. Die ging over de rol van de sociëteiten en van schuurfeesten en ‘hokken’ op het platteland. Het waren plekken waar een diversiteit aan jongeren elkaar ontmoette. Ze hadden het gezellig, maar leerden ook veel van elkaar en raakten verbonden. Het is bepalend geweest voor de maatschappelijke ontwikkeling die in de jaren ’50 werd ingezet, maar is ook voor hedendaagse jongeren inspirerend. Jongeren van toen gingen in gesprek met jongeren van nu en gezamenlijk hebben ze de hokken nagebouwd. Een initiatief als dit zorgt voor de binding van jongeren met hun omgeving én de verbinding tussen verschillende generaties.’

Zita: ‘Ook in de grote steden zijn er projecten waar we heel blij van worden. Midden in de Haagse Schilderwijk staat het oudste buurtcentrum van Nederland. Daar organiseren De Mussen allerlei buurtactiviteiten op het gebied van participatie, sport en gezondheid, kunst- en cultuureducatie en natuur en techniek. Een aantal vrouwen uit de buurt bieden er andere vrouwen (en mannen) programma’s om hun weg naar opleiding en werk te vinden. Omdat de gemeente na jaren een nieuwe subsidie- en aanbestedingsstructuur hanteert, dreigt structurele financiering weg te vallen en is de betaling van vrijwilligers ineens een probleem. Je ziet dan dat fondsen, waaronder VSBfonds, dit soort maatschappelijk waardevolle projecten weer gaan steunen. Omdat ze sociaal-maatschappelijk belangrijk zijn en niet mogen verdwijnen. Het is continu zoeken naar de balans tussen de rol en verantwoordelijkheid van de overheid en de rol voor ons als fonds.’

Tot slot: hoe kunnen initiatiefnemers met jullie in contact komen?
Bas: Bellen, mailen of een online afspraak maken. Altijd doen! Juist ook als je initiatief nog in de kinderschoenen staat en we elkaar nog niet kennen. De grote steden weten ons goed te vinden, maar we ondersteunen graag ook kleine initiatieven uit gemeenten met minder inwoners. Als je een plan hebt, kunnen we er altijd over sparren en kijken of het aansluit bij onze doelen. Je kunt je ook opgeven voor onze speeddates. Je pitcht dan jouw (prille) initiatief in drie minuten. In een gesprek van maximaal vijftien minuten geven wij feedback en kun je vragen stellen. Je weet dan meteen of jouw project mogelijk past bij ons beleid en waar je bij je donatieaanvraag op moet letten.’ 

Aanmelden voor een speeddate met Zita of Bas? Ga naar de contactpagina van regio team Zuid-Holland.