Wendbaar

Als ik terugblik op vorig jaar denk ik aan de bekende quote: ‘Met mij gaat het goed, met ons gaat het slecht.’ Die quote is al van 2000, toen directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau Paul Schabel daarmee het gevoel van Nederland samenvatte. Maar de uitspraak gaat nog steeds op. Nederland heeft zich de afgelopen decennia steeds meer ontwikkeld als een individualistische samenleving. Die heeft zijn goede kanten, maar de tekortkomingen ervan zijn de laatste jaren alleen maar duidelijker geworden.

Waar VSBfonds zich op richt is dat ‘ons’. Wij vinden het belangrijk te investeren in een samenleving waarin iedereen gelijke kansen krijgt en iedereen kan meedoen. Dat doen we door allerlei projecten te steunen die sociale cohesie bevorderen en sociale mobiliteit mogelijk maken.

Met sociale mobiliteit bedoelen we dat je een kwartje kunt worden, ook als je voor een dubbeltje bent geboren. Anno 2024 is dat nog steeds mogelijk, dankzij ons goede onderwijs. Er zijn echter wel andere mechanismen in de samenleving gekomen die het sommigen moeilijker maken om vooruit te komen. JINC en IMC Weekendschool zijn twee projecten die precies daarin het verschil willen maken en die wij meerjarig ondersteunen. Beide projecten voeden jongeren met rolmodellen en vaardigheden om hun blik op de wereld en hun eigen talenten te vergroten.

Een andere belangrijke keuze op het vlak van onderwijs is het opnemen van mbo-instellingen in ons Beurzenprogramma. Dit jaar zijn 50 van de 200 beurzen naar mbo-studenten gegaan, die daarmee buitenlandervaring kunnen opdoen, soms voor het eerst. Dat heeft enorme waarde en kan een life changing event blijken te zijn: deze ervaring geeft richting aan de vervolgopleiding of werk van de teruggekeerde studenten.

Het bevorderen van sociale cohesie vindt veelal plaats in de sociale omgeving van mensen. In buurten, waar soms hardnekkige kwesties spelen waar je meerjarig naar moet kijken. VSBfonds heeft een impactmanager aangesteld, die een strategie heeft ontwikkeld voor al onze programma’s. Hierdoor hebben we meer zicht op wat effectief is en op wat minder beklijft. We leren steeds meer hoe we duurzaam kunnen doneren met het meeste maatschappelijke effect.

Daarbij hebben we ook oog voor nieuwe initiatieven. We zijn nieuwsgierig naar de spelers die actief zijn binnen de domeinen die aansluiten op ons beleid. Naast de buurthuizen die een bewezen waarde hebben op het vlak van sociale cohesie, zitten we ook bovenop nieuwe interessante ontwikkelingen. Ik denk bijvoorbeeld aan de initiatiefnemers van The Nite Shop in Rotterdam, die met een heel eigen methodiek en een eigen verhaal mensen van verschillende achtergronden in een buurt bij elkaar kunnen brengen.

Waar onze missie onveranderd blijft, zijn we als organisatie juist wendbaar. We hebben gedreven medewerkers in huis die zich volledig inzetten voor de missie van VSBfonds. Om die energie vrij baan te geven, werken we minder dan vroeger met vaste kaders. Als er een aanvraag binnenkomt met een overtuigend verhaal over hoe een project bijdraagt aan sociale cohesie, dan kan er ruimte voor worden gecreëerd. Ook voor onverwachte zaken hebben wij budget beschikbaar. Dat zag je bijvoorbeeld bij de oprichting van het Kickstart Cultuurfonds, dat instellingen ondersteunde die in zwaar weer terecht waren gekomen door de coronacrisis. Maar ook bij onze meerjarige ondersteuning van het voormalige Hermitagemuseum. Onder druk van de oorlog in Oekraïne moest dit museum zichzelf opnieuw uitvinden. Inmiddels is het getransformeerd tot H’ART Museum en zijn er tijdelijke tentoonstellingen en een speciale programmering voor scholieren.

Hoe de toekomst er ook uit mag zien, ik hoop dat wij dankzij alle betrokken initiatiefnemers en partners in het land ook in 2024 weer maximaal effect kunnen sorteren met onze donaties.

Bernt Schneiders
Directeur VSBfonds