Jaarverslag magazine 2023
uit de kunst

Theater Oester geeft queer-community een podium

Theater Oester is het eerste queer amateurtheatergezelschap in de stad Utrecht. Een idee van theatermaker en regisseur Simone Versteeg. Theater Oester maakt op geheel eigen wijze de LHBTI+ community zichtbaar. Soms met humor, soms vol ontroering.

Tijdens haar studie tot docerend theatermaker ontstond bij Simone Versteeg het idee om haar interesse in queer history en verhalen vertellen te combineren met een maatschappelijk doel: het zichtbaar maken van de LHBTI+ community op de theatervloer. Het leidde tot haar afstudeervoorstelling ‘Tipping the Velvet’, naar een boek van Sarah Waters. ‘Een fascinerend verhaal over een drag-king aan het eind van de negentiende eeuw’, zegt ze. ‘Tegen een decor van gay bars, geheime vrouwengenootschappen en variététheater.’ Het was de eerste voorstelling van Theater Oester.

Veel reacties
Toen Simone in 2020 een oproep plaatste op social media was ze verrast door de reacties. En nog steeds komen er nieuwe aanmeldingen. ‘We hebben twaalf spelers en een grote groep vrijwilligers die helpen met muziek, decor, kostuum en productietaken. Daarnaast hebben we sinds dit jaar een ensemble dat meespeelt in de voorstelling. Zo kunnen we nog meer spelers een plek bieden.’

‘Gender is fluïde’

Tegen muren aanlopen
De naam Theater Oester is mooi gekozen. Op de website staat: Wist je dat oesters continu van geslacht veranderen? Gedurende hun leven hebben oesters meerdere identiteiten. Daarnaast hebben zij een opwindende uitwerking op mensen en veranderen ze iets kleins in parels. ’We willen met mooie voorstellingen begrip vergroten en laten zien dat gender niet binair is, maar fluïde. En het publiek ook bewustmaken dat queer mensen vroeger en nu nog steeds tegen muren aanlopen.’

In de archieven
Dat deed Theater Oester bijvoorbeeld in 2022 toen de stad Utrecht 900 jaar bestond. Het gezelschap zocht in de stadsarchieven naar verhalen van de LHBTI+-gemeenschap. ‘Weinig mensen weten dat de Michaelskapel van de Domtoren vroeger een geheime ontmoetingsplaats voor mannen was en dat tijdens de sodomieprocessen op het Domplein een netwerk van homoseksuele mannen is opgerold, vervolgd en terechtgesteld. Op het Domplein ligt een gedenksteen. Onze voorstelling, die we nota bene in de Domtoren hebben gespeeld, ging onder andere over deze historie, maar ook over de Canal Pride, demonstraties en persoonlijke ervaringen. Onze spelers vertelden hoe ze nog steeds worden uitgescholden en bespuugd. Dat doet iets met het publiek.’ Aan de voorstelling werden ook een expositie en roze stadswandelingen gekoppeld in samenwerking met Queer U Stories en boekhandel Savannah Bay.

Satire
Heel anders was de voorstelling die Theater Oester afgelopen mei speelde. In ‘True directions’, naar de cultklassieker ‘But I’m a cheerleader’, ging de groep behoorlijk over de top. Kleur voor geslacht werd tot het uiterste doorgevoerd in roze en blauw, op z’n Barbie’s. ‘We hebben satire gebruikt om een moeilijk thema als conversietherapie aan te kaarten. Met satire kun je dingen extra shocking maken, uitvergroten.’

Veilige haven
Villa Concordia is tegenwoordig de thuisbasis. Of zoals Simone zegt: een veilige haven. Want behalve verhalen vertellen wil Theater Oester ook een safe space zijn waar queer mensen samen komen, hun talenten ontwikkelen en zichzelf kunnen zijn. ‘Zo hebben wij een speler van 62 in ons gezelschap, die bij ons eindelijk compleet zichzelf kan zijn en steeds meer als zichzelf naar buiten treedt.’

Blijven vertellen
Gaat Theater Oester ook op tournee? ‘Dat denk ik niet. De spelers zijn amateurs, hebben allemaal een baan. Maar we blijven verhalen vertellen. Er is een grote middengroep van nieuwsgierige, open-minded mensen waarmee we willen verbinden. Via de Tussenvoorziening hebben we ook mensen met een regenboogmaatje uitgenodigd gratis naar de voorstelling te komen. We hopen zo een gesprek op gang te brengen. Het werkt als een olievlek. Langzaam krijgen we naam in de stad. Tijdens de laatste Pride hadden we onze eigen Oesterboot. Dat was een leuk moment. Maar vergeet niet, we maken ook gewoon mooi theater, met mooie decors en kostuums. Dat kunnen we doen door inkomsten uit donaties die we krijgen van sponsors als het VSBfonds. Zij hebben drie voorstellingen ondersteund. Daar zijn we heel blij mee.’

Meer informatie: www.theateroester.nl