HipHopHuis brengt mensen samen in hun persoonlijke en collectieve groei

Al twintig jaar ontmoeten, repeteren én overdragen

Het HipHopHuis in Rotterdam is een dynamische, veilige plek voor iedereen die zich verbonden voelt met de hiphopcultuur en de waarden die daarbij horen. Het gaat er over muziek, moves, mode, maar ook over leiderschap en identiteit. Het HipHopHuis viert dit jaar zijn twintigjarig bestaan als ‘centrum van creativiteit en ontwikkeling, gedragen door de universele waarden van de hiphopcultuur’.

‘Toen Rotterdam in 2001 culturele hoofdstad was, was de hiphopcultuur nog underground’, zegt medeoprichter en directeur van het HipHopHuis Aruna Vermeulen. ‘Buiten beeld van culturele instellingen, maar groeiend en bloeiend. Hiphop speelde zich af in buurthuizen, op schoolpleinen en in de openbare ruimte. Mijn start in de hiphopscene begon in dans. En ik hou me sinds de jaren 90 bezig met breaking. Als we als crew ergens werden uitgenodigd, moesten we uitleggen wat hiphop is. Dat het een cultuur is met een eigen context en eigen waarden. Zo is het idee voor het HipHopHuis ontstaan. Het is een plek waar we alle elementen van de hiphop bij elkaar brengen. Street art, rap, dj’en, dans, mode. En nog belangrijker, het is een plek waar we elkaar ontmoeten, waar we kunnen groeien, repeteren en overdragen.’ Dat laatste is een belangrijke waarde van de hiphopcultuur: each one, teach one. Elke artiest houdt zich bezig met overdracht. ‘Niemand kijkt erop neer om iemand les te geven’, zegt Aruna. ‘Een van Nederlands bekendste rappers, Winne, doet dat als vanzelfsprekend onderdeel van zijn artistieke praktijk. Hij heeft protegées die hij begeleidt, hij geeft masterclasses, maar is bijvoorbeeld ook verbonden aan een mbo-popacademie.’ 

Hoodies en sneakers

In de jaren 70 ontstond de hiphopbeweging in The Bronx in New York. De eerste uitingsvormen die ons bereikten waren de rapmuziek, de breakdance en graffiti. Wat de beweging voedde was de algemene onvrede over de leefsituatie in de getto’s. Hiphop was een ontsnapping uit die realiteit en gaf een stem aan de onderklasse. ‘De invloed van hiphop is heel groot’, zegt Aruna. ‘Veel groter dan de meeste mensen denken. Kijk bijvoorbeeld naar vormgeving of mode. Het dragen van hoodies en sneakers is genormaliseerd door hiphopartiesten. Toen ik in de jaren negentig met sportschoenen naar school ging werd ik nog raar aangekeken. Nu loopt mijn vader ook op sneakers.’

Leiderschap

Het HipHopHuis wil de drempel laag houden. Iedereen mag meedoen. ‘Jonge mensen komen hier in een omgeving waar ze rolmodellen tegenkomen. Onze gemeenschap wordt gevoed door ambitie.’ Samen met VSBfonds zette het HipHopHuis een leiderschapstraject op, waarbij leiderschapsvaardigheden verder worden ontwikkeld. We zien dat dansers en artiesten die zich ontwikkeld hebben ook initiatiefnemers worden. Bijvoorbeeld Amenti Movement en de International Dance League. Voor deze community leaders organiseren we powertalks’, zegt Aruna. ‘Om deze leiders te inspireren en bewust te maken van de ruimte in de culturele sector. Hoe deze ruimte te benutten en te claimen'.

Waarden

Een andere belangrijke waarde van de hiphopcultuur is originaliteit. Wees jezelf. Doe iets eigens en ga niet kopiëren. Als je origineel bent, maak je van een fout een nieuw concept. Ee andere  belangrijke waarde in de hiphopgemeenschap is om je uit te spreken over onrecht: speak truth to power, zoals Aruna zegt. ‘Wat de jongeren uiteindelijk leren, zijn dingen als discipline, zelfvertrouwen en kritisch denken. Persoonlijke ontwikkeling is de kracht van kunst en cultuur. Dat geldt niet alleen voor een kunstenaar of artiest, maar ook voor community leaders. Ons doel is een sterk ecosysteem met een veelvoud aan sterke leiders.’ Het bouwen aan een grotere gemeenschap past bij de grassroots-organisatie die het HipHopHuis is. Grassroots-initiatieven zijn verbonden met gemeenschappen. ‘De meeste mensen in de organisatie komen uit de gemeenschap’, aldus Aruna. ‘Ons programma bestaat uit een mix van programmeren, co-creatie en community-initiatieven.’ 

Leren van elkaar

Met VSBfonds heeft het HipHopHuis al meer dan tien jaar een relatie die in de loop der tijd is ontwikkeld. Aanvankelijk begon het met een donatie. Daarna startte er een samenwerking waarbij beide organisaties leerden van elkaar. ‘Het mooie is dat VSBfonds kritisch naar zichzelf durfde te kijken. We hebben het fonds bij ons in het HipHopHuis uitgenodigd. Ze hebben toen met het hele team onze extended family ontmoet en een sector leren kennen waar ze nog weinig contact mee hadden. Ze hebben zich leren verhouden tot een compleet ander cultureel ecosysteem en in de loop der tijd hun methodiek ter discussie gesteld. Daar is onder andere de grassroots-regeling (zie voetnoot) uit voortgekomen, waardoor het voor meer community-achtige organisaties mogelijk is een samenwerking met VSBfonds aan te gaan.' 

Zelfstandige organisatie

Het HipHopHuis zelf groeide in twintig jaar - met donaties, advies en kennis van het VSBfonds - uit tot een zelfstandige organisatie, die jaarlijks zo’n 50.000 mensen bereikt. Het jubileum wordt het hele jaar gevierd met het jaarthema 'Staying power'. ‘Op 9 en 10 september vieren we onze verjaardag met een uitbundig feest dat twintig uur duurt. En later in september is er een samenwerking met de Kunsthal, die ook jarig is. Hoe de toekomst eruit gaat zien? Inhoudelijk bouwen we verder in de huidige richting. Door de  groei die we nu maken, moeten we kritischer zijn op welke ruimte we fysiek en ook binnen het culturele landschap innemen. Hoog op onze agenda staat onze huisvesting. We groeien enerzijds uit ons jasje en bij ons huidige programma, onze positie en onze ambitie hoort een plek die daarbij past. Anderzijds hebben we te maken met stadsontwikkelingen in ons huidige gebied waardoor het onzeker is of we kunnen blijven. Ons jubileumthema Staying Power krijgt daardoor nog meer betekenis.’ 

Meer informatie: www.hiphophuis.nl

* De Grassroots-regeling was een laagdrempelige aanvraagmogelijkheid. Aanvragers kregen een kortere vragenlijst, hoefde minder formele stukken mee te sturen, hoefde geen stichting of vereniging te zijn en de doorlooptijd van de aanvraag was korter. Aanvragers mochten ook indienen en verantwoorden middels andere vormen dat tekst, bijvoorbeeld met beeld. Met deze regeling wilde VSBfonds onderzoeken hoe de drempels voor goed passende aanvragen het beste verlaagd konden worden.